GenelTOKSİKOLOJİ

Pet Hayvanlarınızı Zehirleyebilecek Bitkiler

DAFFODİL-Nergis (narcissus)
 
-Ülkemizde yaygın olarak bulunur.
-Tüm bitki ve özellikle soğanı zehirlenmeye neden olabilecek alkoloid (lycorine ,galanthamine )ve glikozidleri (scillaine)içerir.
-Çiğ yada pişmiş olarak yenildiği zaman baş dönmesi ,karın ağrıları ,bulantı,kusma ve ishal görülebilir.
-Daha şiddetli zehirlenmelerde ise konvülziyon ve paraliz görülebilir.
ZAKKUM (Nerium oleander)
-Bu bitki çiçekli bir çalı şeklindedir ve Türkiye’de sulak yerlerde yabani olarak yetiştiği gibi süs bitkisi olarak da yetiştirilir.
-Bitkinin her bölümü kardiyak glikozidleri içerir.
Kurutma yada kaynatma sonucunda da toksisitesi devam eder.
-Antik çağlardan beri son derece tehlikeli bir bitki olduğu bilinmektedir.
-Yenmesi ölümcüldür küçük miktarları bile şiddetli zehirlenmelere neden olur.
-Yanan  bitkinin dumanının solunması bile toksik etki oluşturur.
DUMB CANE (Diffenbachia)
-Popüler bir süs bitkisidir.
-Yapraklarla temas edilmesi ,koparılması,çiğnenmesi ile yaprakta bulunan rafitler(iğsi kalsiyum oksalat kristalleri) ve proteolitik enzimler sırasıyla lokal irritasyon doku hasarı ve inflamasyon neden olurlar.
-Oküler, dermal ve oral temas ile klinik bulgular ortaya çıkabilir.
        -Oküler temasla ciddi ağrı,kemozis,blefarospazm ,fotofobi ,lakrimasyon,korneal abrazyon ve keratokonjonktivit meydana gelirken;
       – Dermal temasta hafif dermatitten, ciddi yanık ya da büllöz erupsiyona kadar ilerleyen klinik bulgular görülebilir.
-Difenbahyanın herhangi bir parçasının ağız yolu ile alımı sonrasında ağrı, ödem, sekresyonlarda artış, ülserasyon,kusma,ishal ve disfaji gelişebilir.
YELKEN ÇİÇEĞİ-Barış Zambağı (Spathiphyllum)
-Süs bitkisi olarak evlerde kullanılan bir bitkidir ve tüm bölümleri zehirlidir.(Oksalat içerir)
-Hayvanlar bu çiçekle oynayarak yada yapraklarını kemirerek zehirlenebilirler.
-Kusma ve uyuşukluk görülebilir ve iki gün içerisinde böbrek yetmezliğine neden olabilir.
SARMAŞIK (Morning glory)
-Tohumlarında değişen miktarlarda halüsinojenik alkaloit,d-lyseric acid amide (LAA), ayrıca ergine bulunur.Etkisi LSD ye benzerdir ancak daha düşüktür.
-Tohumlarının psişik değişiklikleri uyardığı yüzyıllardır bilinmekte ve dini ritüellerde kullanmaktadır.
-Evcil hayvanlar genellikle yemez ancak sığırlar,koyunlar ve keçilerin büyümekte olan bitkiyi yemesiyle şekillenen zehirlenme olayları görülmüştür.
-Sindirim sistemi rahatsızlıkları, konvülsiyonlar ve koma şekillendiği bildirilmiştir.
ATATÜRK ÇİÇEĞİ (Poinsettia)
-Bu bitkinin sütlü özsuyu,kuruduğu zaman  yıkımlanan  diterpen esterleri ,saponin içerir.
-Süt bitkisi olarak kullanılan türü daha az toksiktir.
-Yendiği zaman ağızda yanma, bulantı ve kusma görülür.
-Poinsetta zehirlenmesi hayvanlarda nadirdir ancak ölümcül vakalar görülmüştür bu nedenle hayvanların erişemeyeceği yerlerde bulundurulmalıdır.
HİNT YAĞI BİTKİSİ(Castor oil plant )
-Bu çok yıllık bitki genellikle bahçelerde bulunur.
-Suda çözünebilen bir protein olan risin bu bitkinin tohumlarının kapçığında yüksek oranda bulunur ve kurutma sonucunda da toksisitesini devam ettirir.
-Risin doğal olarak bulunan en zehirli maddelerden biridir. Alyuvarlarda hasara neden olan başka bir protein de içerir ancak  ağız yoluyla alındığında toksik değildir, ısıtılarak yıkılması risinden daha kolaydır.
-Hint yağı risin içermez. Zehirlenmeler genellikle tohumların yenmesi ile olur. Birkaç saat içerisinde abdominal ağrı , kusma, ishal (bazen kanlı) görülür birkaç gün devam edebilir ve dehidrasyon   şekillenebilir.
-Birkaç  tane ciddi ve ölümcül zehirlenme vakası bildirilmiştir.
GÜZ ÇİĞDEMİ (Colchicum)
-Doğal olarak bulunmasından daha çok süs bitkisi olarak yetiştirilmesi zehirlenme nedenidir.
-Alkaloidler (colchicine ve colchiceine) bitkinin tüm bölümlerinde vardır.
-Kurutulmuş bitki toksisitesini kaybetmez. Genellikle zehirlenme çiçeğin ve yaprakların yenmesi ile olur .
-Ancak tohumlar da saklandıkları zaman dikkat çekebilir.
-Zehirlenme belirtileri ağızda ve boğazda yanma, yutma güçlüğü, abdominal ağrı, bulantı, kusma,ishaldir. Bazen kollaps, konvülsiyon,paraliz ve ölüm görülebilir.
GELİNCİK (Papaver  rhoeas)
-Çok yaygındır birkaç türü bahçelerde yetişir. Bitkinin tüm bölümleri rhodein alkaloidleri içerir.
-Genellikle bahçede yetişen türleri insanlarda zehirlenmeye neden olmaz.
-Ancak hayvanlar tarafından yüksek miktarlarda tüketilirse zehirlenme şekillenebilir.
-Huzursuzluk , koordinasyon bozukluğu, kas seyirmeleri ve sertliği görülür.
TATULA (Datura  stramonium)
-Yaygın bir bitki değildir ancak boş alanlar, yol kenarları , demiryolu setleri gibi yerlerde görülebilir.Bazı türleri bahçe ve seralarda yetiştirilir.
-Tüm bitki özellikle çiçek ve tohumları toksik tropane alkaloidini içerir. Bitkinin toksisitesi esas olarak hyoscyamine ve hyoscine (scopolamine) alkoloidlerinden (Antikolinerjik etki ) kaynaklanır.
-Ayrıca nitrat da içerebilir.
-Preparatları tıbbi olarak kullanılmaktadır ve insan davranışları üzerine etkileri rapor edilmiştir.
-Bu bitkinin halüsinojenik etkileri vardır ve zehirlenme olaylarında sıklıkla görülür.
-Ağız kuruluğu ,deri kızarıklığı,pupilerde dilatasyon, bulantı, uyuşukluk, ateş,anormal davranışlar , konvülsiyonlar,koma ve ölüm görülebilir.
YÜKSÜK OTU (Digitalis)
-Bu bitki ormanlık alanlar , çalılıklar, yamaçlar gibi alanlarda geniş yayılıma sahiptir.
-Ayrıca bahçelerde de yetiştirilen kültüre edilmiş türleri vardır.
-Digoksin ve digitoksin gibi kalbi etkileyen (Kardiyotonik) glikozitler içerir.
-Kurutma ,depolama ,kaynatma toksisitesini azaltmaz.
-Acı tadı yenmesinin önüne geçse de zehirlenme olayları vardır.
-Bulantı ,kusma,abdominal ağrı ,ishal , baş ağrısı ve düzensiz yavaş pulzasyon yaygındır. Konvülsiyon ,delirium ve halüsinasyonlar da görülebilir.
PORSUK AĞACI (Taxus baccata)
-Genellikle park ve bahçelerin sınırlarında kullanılır,tüm bölümlerin de karışım halinde alkaloidler vardır.(taxin).
-Sitoplazmik Ca düzeyini değiştirerek Ca ve NA kanallarının geçirgenliğini engeller .
-Yaprak yada çiçeklerin yenilmesi ile ölümcül zehirlenme şekillenir.
-Hafif bulantı , abdominal ağrı,letarji ,titreme ,sersemleme , soğukluk,pupilarda dilatasyon , zayıf nabız ve konvülsiyonlar,koma ve ölüm şekillenir.
-Hızlı bir şekilde emilen alkaloidler kalp hareketini etkiler,ani kollaps şekillenebilir.
ISIRGAN OTU (Urtica dioica)
-Yıllarca dokunulduğunda formik asit salındığı düşünülmüştür ancak asetilkolin ,histamin ve 5-hidroksitriptaminin bu reaksiyonla ilgili olduğu bilinmektedir.
-Genellikle hayvanlar ısırgandan etkilenmezler ancak av köpeklerinde titreme ,kusma,solunum güçlüğü ve genel zayıflık görülmüştür.
-Büyük miktarda ısırgan otu ile temas eden bazı köpeklerde olay ölümle sonuçlanmıştır.

Bir yanıt yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir