Naegleria fowleri

Etiyoloji ve Epidemiyoloji
Ameboid trofozoitlerin replikasyonu basit ikili fizyon ile gerçekleşir. Ameboid trofozoitler, bir doku ya da kültürden suya aktarıldıktan sonra in vitro olarak flagellat trofozoitlere dönüşürler. Flagellat trofozoitler bölünmezler, daha çok flagellalarını kaybederler ve yeniden üretimin devam ettiği ameboid formuna geri dönerler. Kist formunun sadece dış ortamda var olduğu bilinmektedir.
N. fowleri, öncelikle göller, akarsular, göletler ve yüzme havuzları dahil olmak üzere sıcak su kütlelerinde bulunur. Yaygınlık yılın yaz aylarında daha yüksektir.Bulaşma genellikle kirlenmiş suyla temas sonucu olur. Ameboid trofozoitler vücuda nazal mukozadan girerler ve sıklıkla beyine göç ederler ve hızlı doku tahribatına neden olurlar. Bazı enfeksiyonlar N. fowleri ile enfekte olmuş tozları solumaktan kaynaklanabilir.

Morfoloji
Naegleria fowleri, bilinen üç morfolojik forma sahip tek amibidir – ameboid trofozoitleri, flagellat (flagella ile hareket eden Protozoa) ve kistler.

Ameboid trofozoitler: N. fowleri’nin tipik ameboid trofozoiti oval olup, uzunluğu 8-22 μm arasındadır. Anterior uç genellikle geniştir, oysa posterior uç genellikle koniktir. N. fowleri ameboid trofozoitin sülük benzeri hareketleri künt psödopodia ile gerçekleştirilir. Tek çekirdekli genellikle merkezi bir konumda bulunan büyük bir karyomom içerir. Periferik kromatin yoktur. N. fowleri ameboid trofozoitin sitoplazması granülerdir ve sıklıkla vaküoller içerir.

Flagellate formları: N. fowleri’nin armut biçimli flagellat formu tipik olarak 7 ila 15 μm boyutlarındadır. Flagella olarak harekete yardımcı olan iki kamçılı yapı, organizmanın geniş ucundan uzanır.

Kistler: 9 ila 12μm arasında ölçülen kistler genellikle yuvarlaktır ve kalın hücre duvarlarına sahiptir. Her iki karşılık gelen trofozoit evresine benzer şekilde, N. fowleri kistinde periferik kromatin bulunmayan büyük, merkezi yerleşimli bir karyozomdan oluşan tek bir nükleus vardır. Sitoplazma tipik olarak granülerdir ve sıklıkla vaküoller içerir.

Klinik Belirtiler
Asemptomatik: Nazal mukoza kolonizasyonu ile sınırlı kalan N. fowleri genellikle asemptomatiktir.
Primer amebik meningoensefalit: Primer amebik meningoensefalit (PAM), N. fowleri’nin ameboid trofozoitleri beyni ulaşınca, hızlı doku yıkımına neden olur. Hastalar başlangıçta ateş, baş ağrısı, boğaz ağrısı, mide bulantısı ve kusma şikâyetleri olabilir. Boyun sertleşmesi ve nöbetler de dahil olmak üzere menenjit semptomları hızla takip eder. Buna ek olarak, hasta sıklıkla koku ve tat değişiklikleri, burun tıkanıklığı görülür. Tedavi edilmeyen hastalarda ölüm genellikle 3 ila 6 gün içinde gerçekleşir. Bu hastaların postmortem beyin dokusu örnekleri N. fowleri’nin tipik ameboid trofozoitlerini ortaya çıkarmaktadır.

Laboratuvar teşhisi
Beyin omurilik sıvısının (BOS) mikroskobik incelemesi N. fowleri ameboid trofozoitlerin görülmesi için tercih edilen yöntemdir. CSF’nin tuzlu ve iyotlu preparatlarının hazırlanması ve taranması tavsiye edilir.
Dokular ve burun akıntısı örnekleri de  incelenebilir. Numuneden kültür yapılabilir. N. fowleri ameboid trofozoitler, daha önce gram-negatif basiller ile aşılanmış olan agar plakalarına yerleştirildiğinde karakteristik bir faylanma etkisi gösterir.

Tedavi
N. fowleri enfeksiyonlarının hayvanlarda nadir görülmesi nedeniyle, bir tedavi rejiminin diğerine göre etkinliğini değerlendiren hiçbir klinik çalışma bulunmamaktadır. İlaç etkinliğine ilişkin bilgilerin çoğu, vaka raporlarına veya in vitro çalışmalara dayanmaktadır. Belki de N. fowleri enfeksiyonunun tedavisi için en çok üzerinde anlaşılan ilaç, in vitro çalışılan ve aynı zamanda birkaç vaka raporunda kullanılan amfoterisin B’dir. Olgu sunumlarında kullanılan diğer anti-enfektifler, flukonazol, mikonazol, miltefosin, azitromisin ve rifampindir.